به گزارش خبرنگار نمایندگان، علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش، در جلسه علنی روز سهشنبه ۱۵ مهر ۱۴۰۴ در پاسخ به سؤال محمدرضا صباغیان، نماینده بافق و مهریز، درباره «دلایل افت علمی دانشآموزان کشور» گفت: افت تحصیلی از چالشهای مزمن نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران در همه ادوار بوده و دغدغه مشترک همه وزرا و نمایندگان مجلس به شمار میرود.
کاظمی با تبریک آغاز سال تحصیلی جدید اظهار کرد: افت و رشد کیفیت آموزش در مدارس تابع سیاستها و شرایط کلان اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور است و باید از منظرهای مختلف مورد بررسی قرار گیرد.
رشد قابل توجه دانشآموزان ایرانی در عرصههای بینالمللی
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به حضور موفق دانشآموزان ایرانی در المپیادهای علمی گفت: آمارها نشان میدهد حضور دانشآموزان جمهوری اسلامی ایران در رقابتهای بینالمللی طی دو سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است.
وی افزود: تعداد مدالهای کسبشده از ۳۲ مدال در سال ۲۰۲۳ به ۴۰ مدال در سال ۲۰۲۵ رسیده است که شامل ۱۱ مدال طلا، ۱۹ نقره و ۱۰ برنز است. به گفته وی، این آمار نشاندهنده رشد ۴ مدال نسبت به سال قبل و صعود ۲۰ پلهای جایگاه کشور است. کاظمی یادآور شد که مقام معظم رهبری نیز در آغاز سال تحصیلی از این موفقیتها تمجید کردند.
بهبود نسبی نمرات امتحانات نهایی در مقایسه با سال گذشته
کاظمی درباره وضعیت آموزش عمومی کشور اظهار کرد: بر اساس شاخصهای جدول ۲۰ برنامه هفتم توسعه، میانگین نمرات نهایی پایه دوازدهم نظری در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۲ حدود ۵۸ درصد افزایش داشته است.
همچنین، میانگین نمرات پایه یازدهم نظری در سال ۱۴۰۴ نسبت به سال قبل ۰/۶ درصد رشد کرده است.
وزیر آموزش و پرورش افزود: معدل دوره دوم متوسطه نظری نیز از ۱۴/۷۵ در سال ۱۴۰۳ به ۱۵/۳۲ در سال ۱۴۰۴ افزایش یافته که بیانگر ۰/۵۷ درصد ارتقا است.
او در عین حال تأکید کرد که عملکرد دانشآموزان در امتحانات نهایی پایه دوازدهم به دلیل تعطیلیهای ناخواسته ناشی از ناترازی انرژی و آلودگی هوا با افت ۰/۴۳ درصدی روبهرو شده است.
کاظمی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه افت تحصیلی پدیدهای تدریجی است، گفت: نمیتوان انتظار داشت تنها در یک سال تغییر قابل ملاحظهای در آن ایجاد شود. ریشههای این مسئله را باید در چهار لایه بررسی وزیر آموزش و پرورش نخستین ریشه را در سیاستگذاریهای کلان و ساختار آموزشی کشور دانست و توضیح داد: یکی از مهمترین دلایل افت تحصیلی، شکاف میان برنامه درسی و نیازهای واقعی جامعه و بازار کار است.
او افزود: تمرکز برنامههای درسی بر محفوظات و فاصله آن از مهارتهای زندگی قرن ۲۱، انگیزه یادگیری دانشآموزان را کاهش داده است.
کاظمی یادآور شد: حجم بالای کتابهای درسی، فشار زمانی، ارزیابیهای کمی و سایه سنگین کنکور، همراه با ضعف پوشش پیشدبستانی در مناطق محروم، باعث شده زیربنای علمی دانشآموزان از ابتدا ضعیف شکل گیرد.
به گفته وی، هنوز در بسیاری از مناطق کمبرخوردار کشور پوشش پیشدبستانی کافی وجود ندارد.
او همچنین تأکید کرد: تعطیلی ۲۴ روزه مدارس در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ بهدلیل آلودگی هوا و ناترازی انرژی، تأثیر مستقیمی بر کیفیت آموزش گذاشته است.
کاظمی دومین عامل را به ساختار مدارس و وضعیت آموزشی مربوط دانست و گفت: فقر امکانات، نبود آزمایشگاه و کارگاههای مجهز، تراکم بالای کلاسها و کمبود معلمان باانگیزه، از مهمترین دلایل افت تحصیلی هستند.
وی افزود: در ده سال گذشته، بودجه آموزش و پرورش تقریباً ثابت مانده و سهم آن از تولید ناخالص داخلی تنها ۲.۹۳ درصد بوده است؛ در حالی که میانگین جهانی بین ۴ تا ۵ درصد است.
او خاطرنشان کرد: از سال ۱۳۸۸ تاکنون بیش از ۲۰۰ هزار نفر خارج از مسیرهای رسمی و آزمونهای استخدامی وارد بدنه آموزش و پرورش شدهاند که این مسئله نیز بر کیفیت آموزشی اثر گذاشته است.
کاظمی سومین دسته از دلایل را به ویژگیهای فردی دانشآموزان مربوط دانست و گفت: افت تحصیلی بخشی از مشکلات فردی و روانی دانشآموزان است؛ از جمله بحران هویت، ضعف مهارتهای شناختی، و نبود آیندهنگری.
وزیر آموزش و پرورش در ادامه به تأثیر مستقیم شرایط اقتصادی و اجتماعی خانوادهها اشاره کرد و گفت: فقر، بیکاری فارغالتحصیلان، کاهش سرمایه فرهنگی خانوادهها و آسیبهای فضای مجازی، از عواملی هستند که انگیزه تحصیلی دانشآموزان را کاهش میدهند.
برنامههای وزارت آموزش و پرورش برای ارتقای کیفیت آموزشی
کاظمی با تأکید بر اینکه بهبود کیفیت آموزشی فرآیندی زمانبر است، گفت: نمیتوان انتظار داشت در چند ماه تغییرات بنیادین رخ دهد. با این حال، برنامههای کوتاهمدت و بلندمدتی برای ارتقای کیفیت تدوین شده است.
تحول در برنامه درسی؛ محور اصلی برنامه هفتساله آموزش و پرورش
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به برنامه بلندمدت وزارتخانه، گفت: تحول در برنامه درسی مهمترین اولویت وزارت آموزش و پرورش است و اجرای کامل آن دستکم هفت سال زمان میبرد.
وی افزود: در سالهای ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ محتوای آموزشی پایه اول ابتدایی بازنگری و بهصورت آزمایشی در هشت مدرسه کشور اجرا شده است. این طرح ظرف سه سال آینده در تمام مدارس کشور اجرا خواهد شد.
کاظمی در ادامه گفت: تحول بنیادین در آموزش و پرورش نیازمند حمایت همهجانبه، بهویژه از سوی نمایندگان مجلس است. ساختار فعلی نظام آموزشی ناکارآمد است و موجب شده با انبوهی از فارغالتحصیلان کمسواد و بیکار مواجه باشیم.
اقدامات کوتاهمدت برای توسعه عدالت آموزشی و توانمندسازی معلمان
وزیر آموزش و پرورش اولویت اقدامات کوتاهمدت را گسترش عدالت آموزشی و استانداردسازی مدارس عنوان کرد و گفت: بیش از ۷۷۰۰ پروژه عمرانی آموزشی در دستور کار قرار گرفته و ۲۴۰۰ پروژه طی یک سال گذشته آماده افتتاح شده است.
وی افزود: در حوزه توانمندسازی معلمان، برای نخستین بار آموزشهای عمومی و تخصصی بر پایه روشهای نوین تدریس اجرا شده و تاکنون بیش از ۸۰ درصد معلمان کشور آموزش دیدهاند.
کاظمی ادامه داد: همچنین طرح آموزش مبتنی بر هوش مصنوعی برای بیش از دو میلیون دانشآموز و یک میلیون معلم در تابستان اجرا شده است. در حال حاضر، تمام معلمان کشور در یک شبکه اجتماعی یادگیری به هم متصلاند تا فرآیند آموزش از "همآموزی" به "باهمآموزی" تبدیل شود.
استانداردسازی فضاهای آموزشی با مشارکت عمومی
وزیر آموزش و پرورش در پایان گفت: سامانه استانداردسازی فضاهای آموزشی طراحی شده و بنا داریم با بهرهگیری از ظرفیت مردم، بنگاههای اقتصادی و مسئولیتهای اجتماعی، آن را اجرایی کنیم.
انتهای پیام
نظر شما