فاطمه مهربان، فعال رسانه؛ ۲۱ اسفندماه بار دیگر خیابانهای تهران و قم شاهد تجمع گروهی از موافقان لایحه حجاب و عفاف و حامیان حجاب بود. این تجمع که مقابل ساختمان مجلس در تهران و دفتر آیتالله جوادی آملی در قم برگزار شد، ظاهراً در راستای مطالبه اجرای سریعتر این قانون جنجالی شکل گرفته است؛ قانونی که پس از سالها کشمکش میان نهادهای مختلف نظام از قوه قضاییه تا مجلس و شورای نگهبان، هنوز در پیچ و خم ابلاغ و اجرا گرفتار مانده است. اما آیا این تجمعات صرفاً بازتاب دغدغههای دینی و فرهنگی شرکتکنندگان است یا لایههای پنهانی در پس آن نهفته است که هدایتکنندگان این حرکت را به سوی اهدافی مغایر با انسجام ملی سوق میدهد؟
تجمع به نام حجاب، اما با چه هدفی؟
در نگاه نخست، شرکتکنندگان در این تجمعات، که عمدتاً از اقشار مذهبی و سنتی جامعه هستند، با انگیزههای اعتقادی و به قصد دفاع از آنچه ارزشهای اسلامی مینامند، گرد هم آمدهاند. تصاویر منتشرشده از این رویدادها، حضور زنان و مردانی با شعارهای دینی را نشان میدهد که خواستار اجرای فوری لایحهای هستند که به گفته آنها، ضامن حفظ عفت و خانواده در جامعه است. اما نگاهی دقیقتر به این ماجرا، سؤالاتی را مطرح میکند: آیا همه این افراد واقعاً مغرضانه عمل میکنند یا دستهایی پشت پرده، این حرکت را به سمتی هدایت میکنند که بیش از آنکه به نفع نظام باشد، به تضعیف انسجام آن منجر شود؟
اظهارات جواد نیکبین، نماینده مجلس، که روز گذشته در جلسه علنی اعلام کرد برخی از متحصنان مقابل مجلس برای شبهایی که اینجا میخوابند، پول میگیرند زنگ خطر را به صدا درآورده است. این ادعا، که از سوی یک مقام رسمی مطرح شده، نشان میدهد ممکن است بخشی از این تجمعات نه خودجوش، بلکه سازمانیافته و با انگیزههای مالی یا سیاسی باشد. هرچند نمیتوان همه شرکتکنندگان را به سوءنیت متهم کرد، اما به نظر میرسد هدایتکنندگان این جریان، که هویت و منابع مالیشان همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد، از احساسات پاک این افراد سوءاستفاده میکنند تا به اهدافی ورای آنچه در شعارها مطرح میشود، دست یابند.
انسجام نظام در معرض تهدید
این رخداد را نمیتوان جدا از سخنان اخیر مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام تحلیل کرد. ایشان در این دیدار، انسجام درونی دستگاهها را شرط اول پیشبرد امور کشور دانستند و تأکید کردند که این انسجام باید از سطوح بالای حاکمیت تا بدنه اجرایی و عملیاتی تسری یابد. اما آنچه امروز در خیابانها مشاهده میشود، به نظر میرسد در تضاد آشکار با این راهبرد قرار دارد. تجمعاتی که به نام حمایت از یک قانون برگزار میشود، در عمل شکاف میان نهادهای مختلف نظام را عمیقتر کرده است: از یک سو، رئیسجمهور، مسعود پزشکیان، اعلام کرده که نمیخواهد با اجرای این قانون «مقابل مردم بایستد»؛ از سوی دیگر، گروهی از نمایندگان مجلس و حامیانشان با فشار بر دولت، خواستار اجرای فوری آن هستند. این دوگانگی، نهتنها انسجام موردنظر رهبری را تضعیف میکند، بلکه به ابزاری برای مخالفان نظام تبدیل شده تا از آن برای ایجاد دوقطبیهای کاذب و دامن زدن به نارضایتی عمومی بهرهبرداری کنند.
سوءاستفاده از یک مطالبه مشروع
لایحه حجاب و عفاف که در ابتدا با هدف حمایت از خانواده مطرح شدپس از اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ و جنبش «زن، زندگی، آزادی» به نمادی از کشمکش میان حاکمیت و جامعه تبدیل شده است. این قانون، که با تأیید شورای نگهبان به مرحله ابلاغ رسیده، اما در دولت متوقف مانده، از سوی منتقدان «قرونوسطایی» و از سوی حامیان «ضرورت شرعی» توصیف میشود. در این میان تجمعات امروز نشاندهنده تلاشی برای فشار بر دولت است تا این قانون را هرچه سریعتر به اجرا درآورد. اما پرسش اینجاست: آیا این فشارها واقعاً در راستای تقویت نظام است یا بهانهای برای تضعیف وحدت ملی؟
به نظر میرسد بسیاری از شرکتکنندگان در این تجمعات، افرادی صادق و معتقدند که دغدغهای جز حفظ ارزشهای خود ندارند. اما هدایتکنندگان این حرکت، که احتمالاً از حمایتهای مالی یا سیاسی برخوردارند، با سوءاستفاده از این احساسات، در پی ایجاد تفرقه و تضعیف انسجام درونی نظام هستند. این سوءنیت، نه در انگیزههای شخصی شرکتکنندگان، بلکه در برنامهریزی و سازماندهی پشت پردهای ریشه دارد که میخواهد از یک مطالبه مشروع، ابزاری برای ضربه زدن به پایههای نظام بسازد.
ضرورت شفافیت و هوشیاری
در شرایطی که کشور با چالشهای داخلی و خارجی متعددی مواجه است، حفظ انسجام ملی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. تجمعات امروز، فارغ از نیت پاک برخی شرکتکنندگان، در عمل به ابزاری برای تشدید اختلافات میان قوا و نهادها تبدیل شده است.
از این رو، نهادهای امنیتی و نظارتی، همانطور که نیکبین پیشنهاد داده، باید هرچه سریعتر منشأ مالی و سیاسی این تحرکات را بررسی کنند. شفافیت در این زمینه نهتنها از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری میکند، بلکه مانع از آن میشود که یک مطالبه دینی، به دستاویزی برای تضعیف نظام تبدیل شود.
در پایان، باید گفت که حجاب، بهعنوان یک ارزش دینی و فرهنگی، شایسته است که در فضایی آرام و با اجماع ملی دنبال شود، نه اینکه به میدان نبرد سیاسی و ابزاری برای تفرقهافکنی بدل گردد. انسجام نظام، همانطور که رهبری تأکید کردهاند، تنها با همکاری و همدلی همه دستگاهها و اقشار جامعه محقق میشود؛ و هر حرکتی که این انسجام را به خطر اندازد، حتی اگر به نام حجاب باشد، در نهایت به کام مخالفان نظام تمام خواهد شد.
انتهای پیام
نظر شما