به گزارش نمایندگان، نخستین گامهای توافق جدید میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی با دیدار «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس در قاهره برداشته شد.
عراقچی که صبح سهشنبه ۱۸ شهریورماه وارد مصر شد، در بدو ورود به قاهره هدف این سفر را نهاییسازی سازوکار اجرای ضمانتها برای ازسرگیری همکاریهای ایران و آژانس اعلام کرد. او تأکید داشت که این چارچوب تازه، پاسخی به شرایط جدید میدانی و الزامات قانونی داخلی ایران است.
گروسی نیز با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی «ایکس» دیدار خود با وزیر امور خارجه ایران را «گامی مهم در مسیر درست» توصیف کرد و از توافق بر سر «روشهای عملی ازسرگیری فعالیتهای بازرسی در ایران» خبر داد.
در ادامه، دو طرف با میانجیگری و همراهی «بدر عبدالعاطی» وزیر خارجه مصر، دیداری مشترک با «عبدالفتاح السیسی» رئیسجمهور مصر داشتند. این نشست، زمینهساز اعلام رسمی توافق در یک کنفرانس خبری سهجانبه شد؛ کنفرانسی که با حضور عراقچی، گروسی و عبدالعاطی برگزار شد و نقطه شروع چارچوب همکاری جدید ایران و آژانس را رقم زد.
به گفته ناظران، آغاز این مذاکرات در قاهره نه تنها نشانهای از تمایل ایران به استمرار همکاری در چارچوب انپیتی بود، بلکه پیام روشنی در خصوص پایبندی تهران به مسیر دیپلماسی و در عین حال توجه به دغدغههای امنیتی کشور محسوب میشود.
در ادامه این گزارش سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، شامگاه پنجشنبه در گفتوگوی ویژه خبری شبکه خبر، به تشریح توافق اخیر ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی و برخی مسائل سیاست خارجی پرداخت.
عراقچی با تأکید بر اینکه همکاری ایران با آژانس مقولهای جدا از شروط اروپاییهاست، گفت این همکاری برای ایران منافع مستقیم دارد و بهعنوان عضو NPT، کشور موظف به رعایت الزامات بینالمللی است.
او با اشاره به شرایط جدید میدانی توضیح داد، چارچوب همکاری با آژانس تغییر کرده؛ از جمله تفکیک میان تاسیسات بمبارانشده و بمباراننشده، بررسی مورد به مورد درخواستهای آژانس توسط شورای عالی امنیت ملی و پذیرش نگرانیهای امنیتی ایران از سوی آژانس.
وزیر خارجه تصریح کرد: اعتبار این توافق تا وقتی است که هیچ عمل خصمانهای علیه ایران صورت نگیرد؛ بهویژه در موضوع اسنپبک.»
او درباره مواد هستهای ایران نیز گفت که بخشی از آنها زیر آوار تاسیسات بمبارانشده است و تصمیمگیری درباره نحوه اطلاعرسانی و دسترسی به آنها بر عهده شورای عالی امنیت ملی خواهد بود.
عراقچی با بیان اینکه چارچوب جدید همکاری عصاره تجربیات گذشته است، تأکید کرد: واکنش ایران به اسنپبک قطعی خواهد بود، اما نحوه آن در شورای عالی امنیت ملی تصمیمگیری میشود.
در ادامه، او به موضوعات منطقهای پرداخت و ضمن محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و حمله به قطر گفت: پی بردن ملتها و دولتهای منطقه به اینکه تهدید اصلی، رژیم صهیونیستی است، یک تحول بزرگ و نتیجه مقاومت ایران بوده است.
وزیر خارجه همچنین با اشاره به اجلاس سران کشورهای اسلامی در دوحه، از حضور رئیسجمهور ایران در این نشست خبر داد و تأکید کرد: زمان حرف گذشته است و اکنون وقت عمل رسیده است.
عراقچی در بخش پایانی گفتوگو با اشاره به عملکرد یک سال اخیر وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: دیپلماسی حتی در شرایط سخت ادامه داشته و ایران در هیچ مذاکرهای از منافع ملی خود کوتاه نخواهد آمد.
بررسی دقیق توافق ایران و آژانس در کمیسیون امنیت ملی مجلس
نشست فوقالعاده کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی روز شنبه ۲۲ شهریورماه به دستور قالیباف رئیس مجلس و با حضور اکثریت اعضا، نایبرئیس مجلس و وزیر امور خارجه کشورمان، سید عباس عراقچی، برگزار شد. هدف این جلسه، بررسی همه جانبه مفاد توافقنامه جدید ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و تطبیق آن با قانون مصوب مجلس اعلام شد.
ابراهیم عزیزی رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در این نشست تاکید کرد: با توجه به مصوبه قبلی مجلس و تأیید آن توسط شورای نگهبان، حصول اطمینان از رعایت کامل حاکمیت ملی، امنیت مراکز و دانشمندان هستهای و حقوق ذاتی ایران در بهرهمندی از فناوری هستهای ضروری است. او افزود: چنانچه توافق صورت گرفته مطابق قانون باشد، مجلس از آن حمایت میکند و در غیر این صورت بر اساس وظایف نظارتی اقدام خواهد شد.
تشریح تفاهم ایران و آژانس توسط وزیر امور خارجه
سید عباس عراقچی در این نشست، ضمن ارائه توضیحاتی درباره سوابق مذاکرات و دیدار اخیر در قاهره با رافائل گروسی، تصریح کرد: اروپا هیچ حقی برای فعالسازی اسنپبک ندارد و تعامل ایران با آژانس در شرایط جدید بر اساس قانون مجلس و مصوبات شورای عالی امنیت ملی متفاوت از گذشته خواهد بود.
وی توضیح داد که تفاهم قاهره پس از سه دور مذاکرات کارشناسی و ساعتها گفتوگو نهایی شده و به تأیید سران کشور رسیده است. طبق این تفاهم، همکاری آژانس با ایران با رعایت ملاحظات امنیتی کشور و چارچوب قانونی مجلس انجام خواهد شد و هرگونه بازرسی صرفاً در چارچوب قانون و مصوبات شورای عالی امنیت ملی صورت میگیرد. عراقچی تاکید کرد: «اجرای تفاهم منوط به عدم انجام اقدامات خصمانه، بهویژه اسنپبک علیه ایران است.»
اعضای کمیسیون بر اجرای بیکموکاست قانون مجلس، صیانت از دانشمندان و مراکز هستهای، و ضرورت شفافسازی درباره تفاهم اخیر تأکید کردند. حاجیبابایی نایبرئیس مجلس نیز خواستار آن شد که وزارت امور خارجه از موضع عزت با آژانس و غرب مذاکره کرده و حقوق ملت ایران را تضمین کند.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی، ابراهیم رضایی، درباره فضای جلسه توضیح داد که نشست «بسیار خوب، سازنده و علمی» بوده و وزیر امور خارجه در پاسخ به پرسشهای نمایندگان، نگرانیها و راهکارهای مقابله با ترفندهای دشمنان در عرصه سیاسی و بینالمللی را تشریح کرده است.
عراقچی در پایان جلسه اظهار داشت: «این پرسشها محترم و در چارچوب حق نظارتی مجلس است و ما نیز موظف به پاسخگویی هستیم
گزارش یکپارچه از واکنش نمایندگان مجلس نسبت به توافق ایران و آژانس
در پی نشست فوقالعاده کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با حضور سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، نمایندگان مجلس دیدگاهها و تحلیلهای خود را درباره توافق اخیر میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی مطرح کردند. این نشست با هدف بررسی دقیق مفاد توافق و اطمینان از انطباق آن با قوانین مصوب مجلس و امنیت ملی برگزار شد و بیش از دو ساعت به طول انجامید.
اعتماد به دیپلماسی و خطوط قرمز کشور
احمد فاطمی، نماینده بابل، ضمن تأکید بر اعتماد کامل به تیم دیپلماسی، گفت که نباید با شعارهای نسنجیده اراده دیپلماتها تحت تأثیر قرار گیرد و ملت پشت آنان ایستاده است. او خاطرنشان کرد که هرگونه توافق باید در چارچوب منافع ملی و خط قرمزهایی همچون حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای و رعایت قوانین مجلس و شورای عالی امنیت ملی انجام شود و وزارت خارجه موظف به رعایت آن است.
بررسی متن توافق در کمیسیون امنیت ملی
علیاصغر نخعیراد، نماینده مشهد و کلات، با اشاره به ارائه متن توافق به رئیس کمیسیون امنیت ملی گفت: نسخه اصلی به همراه ترجمه فارسی در اختیار اعضای کمیسیون قرار گرفت و جلسه فوقالعادهای برای بررسی دقیق آن برگزار خواهد شد.
بهنام سعیدی، عضو کمیسیون، تأکید کرد که گزارش عراقچی درباره مذاکرات قاهره و چارچوب توافق شفاف بوده و نمایندگان دیدگاههای خود را مطرح کردند. او افزود که هدف مشترک وزارت خارجه و مجلس، سربلندی کشور و خنثی کردن توطئههای دشمن است و تعامل دیپلماسی با قوانین مجلس هماهنگ بوده است.
لزوم شفافیت و دسترسی کامل به متن توافق
برخی نمایندگان مانند حسین صمصامی و غلامرضا میرزایی بر ضرورت انتشار متن توافق برای عموم نمایندگان و مردم تأکید کردند و نگرانی خود را نسبت به محدودیت دسترسی به جزئیات توافق بیان نمودند. آنان هشدار دادند که بررسی محدود در کمیسیون امنیت ملی، فرصت سوءاستفاده طرفهای خارجی را فراهم میکند و شفافیت کامل برای صیانت از منافع ملی ضروری است.
دو رویکرد در مجلس نسبت به توافق
احمد بخشایش اردستانی درباره تفاوت دیدگاهها در مجلس توضیح داد که برخی نمایندگان رویکرد تعاملی با سیاستهای عراقچی دارند و گروهی دیگر رویکرد مقاومت را در پیش گرفتهاند و بر ضرورت شفافیت کامل تأکید کردند تا اعتماد عمومی و امکان نظارت دقیق بر امور کشور فراهم شود.
نقدها و نگرانیها درباره شفافیت و تجارب گذشته
سید مرتضی محمودی با تأکید بر تجربه تلخ برجام گفت که عدم ارائه متن اصلی توافق به نمایندگان و مردم، ابهامات و نگرانیها را افزایش میدهد. وی خواستار استفاده از نقدهای سازنده نخبگان و رعایت قانون مجلس در مسیر مذاکرات شد و تأکید کرد که تلاش دیپلماتها قابل تقدیر است، اما نتیجهبخشی بدون شفافیت قابل قبول نیست.
انطباق توافق با مصوبات مجلس و تهدیدات خارجی
حامد یزدیان، نماینده اصفهان، تصریح کرد که متن توافق هنوز با مصوبه مجلس انطباق کامل ندارد و اعتماد به مدیرکل آژانس و کشورهایی که سابقه اقدامات جاسوسی و فشار علیه ایران دارند، غیرقابل پذیرش است. وی افزود که ارائه تضمین از سوی کشورهای اروپایی در شرایط فعلی ممکن نیست و ابهامات موجود نیازمند شفافسازی فوری است.
در پایان نمایندگان ضمن تقدیر از تلاشهای تیم دیپلماسی کشور، بر لزوم رعایت خطوط قرمز ملی، شفافیت کامل، بررسی دقیق متن توافق و هماهنگی با قوانین مجلس و شورای عالی امنیت ملی تأکید کردند. آنان همچنین هشدار دادند که عدم شفافیت میتواند به سوءبرداشتها و تهدیدات جدید برای کشور منجر شود و بر ادامه نظارت جدی مجلس بر روند اجرای توافق تأکید کردند.
این گزارش منعکسکننده نگرانیها، تحلیلها و توصیههای نمایندگان مجلس درباره چارچوب همکاری جدید ایران با آژانس است و نشان میدهد که مسیر تعامل با دیپلماسی، قانون و منافع ملی در کنار شفافیت، محور اصلی واکنش مجلس قرار دارد.
انتهای پیام
نظر شما