محمدتقی نقدعلی، نماینده مردم خمینیشهر در مجلس شورای اسلامی، در گفتوگو با نمایندگان، گفت: فرهنگ مانند هوا و اکسیژنی است که ما در آن تنفس میکنیم؛ تمام شئونات زندگی انسان، از خوردن و استراحت گرفته تا ازدواج، شغل و سایر مسائل حیات، در بستر فرهنگ شکل میگیرد.همانطور که اکسیژن با وجود اهمیت حیاتی، همواره در معرض دید نیست، فرهنگ نیز با وجود جایگاه بسیار والا، کمتر به چشم میآید، اما نبود آن جامعه را دچار خفگی میکند.
وی با اشاره به ضعفهای ساختاری در حوزه فرهنگ اظهار کرد: متأسفانه هم از حیث نهادهای متولی فرهنگ و هم از نظر عملکرد، با مشکلات جدی مواجه هستیم؛ چراکه سنجهها و معیارهای سنجش فرهنگی، دقیق و کارآمد نیستند. حتی در برنامه هفتم توسعه نیز شاخصهای مشخص و قابل اتکایی برای سنجش ارتقای فرهنگی پیشبینی نشده است.
نماینده مردم خمینیشهر ادامه داد: اگر بخواهیم از شاخصهای واقعی ارتقای فرهنگی نام ببریم، باید به مواردی همچون پایبندی به قانون، صداقت، وفای به عهد، امانتداری، جلوههای دینی مانند نماز جماعت از حیث کمیت و کیفیت، رعایت شئونات ماه مبارک رمضان، پایبندی به شعائر دینی مانند حجاب و اجتناب از محرمات توجه کنیم.
وی افزود: وقتی چنین شاخصهایی بهدرستی تعریف نشود، طبیعی است که در حوزه بودجهریزی فرهنگی نیز با سردرگمی مواجه باشیم.
نقدعلی با مقایسه وضعیت فرهنگ و اقتصاد گفت: در حوزه اقتصادی، عدم تناسب میان تورم و افزایش حقوق بهصورت عددی و شفاف قابل اثبات است، اما در عرصه فرهنگ، چنین شفافیتی وجود ندارد. مفاهیمی مانند تهاجم فرهنگی و شبیخون فرهنگی مرتباً در سخنرانیها تکرار میشود، اما اینکه برای مقابله با این تهدیدها از نظر عددی و بودجهای چه کردهایم، مشخص نیست و همین مسئله موجب مظلومیت فرهنگ شده است.
وی با اشاره به وضعیت نهادهای فرهنگی در شهرستانها اظهار کرد: نهادهایی مانند سازمان تبلیغات اسلامی، امور مساجد، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، ستاد اقامه نماز و شوراهای سیاستگذاری فرهنگی، اغلب فقط در حد پرداخت حقوق پرسنل باقی ماندهاند و عملاً بودجهای برای کار فرهنگی ندارند، بسیاری از این نهادها ناچارند برای تأمین هزینههای خود به نمایندگان مراجعه کنند و درخواست جذب خیر یا استفاده از مسئولیت اجتماعی شرکتها را داشته باشند که این وضعیت قابل قبول نیست.
این نماینده مجلس با انتقاد از نگاه حداقلی به فرهنگ در بودجهریزی تصریح کرد: عنایت قانونگذاران، برنامهنویسان و سازمان برنامه و بودجه به فرهنگ بسیار ناچیز است و همین مسئله باعث شده نهادهای فرهنگی حتی از مرکز هم نتوانند بیش از هزینههای جاری خود، بودجهای دریافت کنند. در نتیجه، عملاً اقدام مؤثری برای شهرستانها انجام نمیشود و فعالیتها به حداقل ممکن محدود شده است.
نقدعلی در واکنش به نامه اخیر جمعی از اساتید دانشگاه برای حذف بودجه نهادهای فرهنگی گفت: این ادعا که کار فرهنگی باید بهطور کامل به جامعه واگذار شود، از آن دسته اظهارنظرهای سهل و ممتنع است.واقعیت این است که برخی نهادهای فرهنگی واقعاً زائد یا موازی هستند و موازیکاری آنها آفت جدی به شمار میرود.
وی با ذکر مثالهایی اظهار کرد: نهادهایی مانند کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یا کانون زبان ایران که با صدها شعبه فعالیت میکنند، عملاً کارهایی را انجام میدهند که دهها و صدها مؤسسه خصوصی نیز قادر به انجام آن هستند همچنین نهادهایی مانند برخی کتابخانهها، حوزه هنری یا کانونهای فرهنگی که خروجی مشخصی ندارند، باید یا منحل شوند یا در ساختارهای دیگر ادغام شوند.
نماینده مردم خمینیشهر تأکید کرد: حذف نهادهای زائد و ادغام نهادهای موازی یک ضرورت است، اما این به معنای نفی اصل وجود نهاد متولی فرهنگ نیست اینکه بگوییم فرهنگ متولی نمیخواهد و جامعه خودش مسیرش را پیدا میکند، حرف نادرستی است؛ فرهنگ مانند مزرعهای است که اگر آبیاری، مراقبت و هرس نشود، علفهای هرز در آن رشد میکند و محصول از بین میرود.
نقدعلی خاطرنشان کرد: ممکن است به این نتیجه برسیم که بخش قابل توجهی از بودجه فرهنگی باید به آموزش و پرورش اختصاص یابد؛ نهادی که امروز میلیونها دانشآموز را تحت پوشش تربیتی دارد. ساماندهی ساختارها، کاهش موازیکاری و تمرکز بر نهادهای اثرگذار میتواند هم به کارآمدی منجر شود و هم به اصلاح بودجهریزی فرهنگی.
وی با هشدار نسبت به سیاسیکردن این مباحث گفت: اگر این نقدها با نیت اصلاح، انصاف و کار کارشناسی مطرح شود، قابل پذیرش است، اما اگر با غرضورزی سیاسی و برای تسویهحساب با نهادهای فرهنگی باشد، خاصیت خود را از دست میدهد.
نقدعلی افزود: در چنین شرایطی نهتنها همراهی نمیشود، بلکه باید در برابر رفتارهای نادرست ایستادگی کرد.
نماینده مجلس در پایان با اشاره به برخی زمزمهها درباره حذف بودجه فرهنگی از سوی دولت تصریح کرد: اگر اصلاح ساختار فرهنگی با نگاه کارشناسی و منصفانه دنبال شود، ما همراهی میکنیم، اما اگر هدف، تضعیف نهادهای فرهنگی و آموزشی باشد، قطعاً با آن مخالفت خواهیم کرد.
انتهای پیام
نظر شما